Trên 4,8 triệu trẻ được giáo dục trong cơ sở GDMN
Theo thông báo này, hiện nay, cả nước có trên 4,8 triệu trẻ em được chăm sóc, giáo dục trong các cơ sở giáo dục mầm non (GDMN).
Ở lứa tuổi này, trẻ hiếu động, thích tự khám phá, tìm hiểu thế giới xung quanh trong khi khả năng ứng phó để tự bảo vệ bản thân còn hạn chế nên tai nạn thương tích có thể xảy ra đối với trẻ bất cứ lúc nào.
Xác định đảm bảo an toàn cho trẻ là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu quyết định đến chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, các cấp quản lý giáo dục và các cơ sở GDMN đã luôn quan tâm chỉ đạo thực hiện việc đảm bảo an toàn tuyệt đối về thể chất cũng như tinh thần cho trẻ trong các cơ sở GDMN.
Bộ GD&ĐT và các bộ ngành liên quan đã ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, các văn bản chỉ đạo về công tác đảm bảo an toàn cho trẻ em tại cơ sở giáo dục mầm non, thực hiện thanh tra, kiểm tra liên ngành, kiểm tra chuyên đề, yêu cầu các Sở GD&ĐT chỉ đạo các phòng GD&ĐT phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra các cơ sở GDMN, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về đảm bảo an toàn cho trẻ.
Trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của Bộ, ngành Giáo dục các địa phương đã tham mưu UBND các cấp ban hành các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo tăng cường công tác quản lý, đảm bảo an toàn tuyệt đối về thể chất và tinh thần cho trẻ, đồng thời thực hiện tốt việc phân cấp quản lý giáo dục tại địa phương. Công tác thanh tra, kiểm tra được phòng GD&ĐT các quận/huyện phối hợp với các ban ngành tiến hành thường xuyên nhằm nhắc nhở, đôn đốc và hướng dẫn các cơ sở GDMN thực hiện nghiêm túc việc đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ.
Hầu hết các cơ sở GDMN đã chú trọng xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện. Trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi được đầu tư đồng bộ, phù hợp độ tuổi, thường xuyên được kiểm tra, bảo dưỡng đảm bảo an toàn cho trẻ khi tham gia các hoạt động tại trường/lớp mầm non.
GVMN chú trọng đổi mới phương pháp tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ, phát huy tính tích cực của trẻ, không gây áp lực đối với trẻ.
Ngành Giáo dục đã phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế trong công tác chỉ đạo, hướng dẫn công tác chăm sóc sức khỏe, phòng chống dịch bệnh và kiểm tra chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm tại bếp ăn trong các cơ sở GDMN để tổ chức tốt bữa ăn bán trú cho trẻ tại trường.
Đa số các cơ sở GDMN thực hiện hợp đồng thực phẩm với những đơn vị cung ứng thực phẩm an toàn, thực phẩm sạch, có nguồn gốc rõ ràng. Các bếp ăn được bố trí theo nguyên tắc một chiều, đảm bảo chế độ kiểm thực 3 bước và lưu mẫu thức ăn theo đúng quy định. Trong thời gian qua chưa xảy ra tình trạng ngộ độc thực phẩm trong cơ sở GDMN.
Công tác bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ về công tác đảm bảo an toàn được các cấp quản lý giáo dục thường xuyên quan tâm. Nội dung chăm sóc nuôi dưỡng, kỹ năng xử lý các tình huống sơ cấp cứu, phòng tránh tai nạn thương tích, phòng tránh một số bệnh thường gặp đối với trẻ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm... được đưa vào chương trình bồi dưỡng thường xuyên, tập huấn chuyên đề hàng năm của ngành Giáo dục các cấp.
Những khó khăn, hạn chế
Một số cơ sở GDMN (đặc biệt là các nhóm/lớp mầm non tư thục) điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi chưa đảm bảo đúng quy định như phòng học nhỏ, không đảm bảo thông khí, nhà vệ sinh chật chội, thiết kế không phù với trẻ... nên tiềm ẩn nhiều nhiều nguy cơ gây mất an toàn đối với trẻ.
Một số địa phương công tác quản lý, cấp phép thành lập nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục còn lỏng lẻo, dẫn đến một số cơ sở chưa đủ các điều kiện thành lập đã nhận trông giữ trẻ nên đã xảy ra một số trường hợp tai nạn đáng tiếc đối với trẻ.
Đội ngũ giáo viên ở một số cơ sở GDMN là giáo viên trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm hoặc không được đào tạo bài bản, thiếu kỹ năng xử lí tình huống nên đã xảy ra sai sót trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ; ứng xử của một số cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên đối với trẻ còn chưa chuẩn mực, làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần của trẻ, làm các bậc cha mẹ lo lắng, gây bức xúc trong trong dư luận.
Nguyên nhân do môi trường vật chất trong và ngoài lớp học không đảm bảo an toàn, cán bộ quản lý chưa quan tâm đến việc xây dựng môi trường an toàn, chưa sâu sát trong công tác kiểm tra, phát hiện nguy cơ tiềm ẩn để sửa chữa khắc phục.
Đội ngũ giáo viên do bị áp lực về thời gian làm việc, sĩ số lớp quá đông, khối lượng công việc phải đảm nhiệm trong ngày nhiều dẫn tới bị stress nghề nghiệp, chế độ lương, thu nhập thấp; giáo viên thiếu kỹ năng nghề nghiệp, thiếu tình yêu thương với trẻ.
Chương trình và chất lượng đào tạo giáo viên mầm non ở một số cơ sở đào tạo chưa đảm bảo; giáo trình giảng dạy trong cơ sở đào tạo nội dung về phòng tránh tai nạn thương tích còn ít, dẫn tới năng lực của một số GVMN chưa đáp ứng yêu cầu chăm sóc, giáo dục trẻ.
Công tác quản lý còn nhiều bất cập, cán bộ quản lý còn tạo quá nhiều áp lực cho giáo viên; đội ngũ cán bộ quản lý cơ sở GDMN tư thục còn mỏng, trong khi các nhóm lớp mầm non tư thục không ngừng tăng nhanh gây khó khăn trong công tác quản lý.
Khuyến nghị giải pháp đảm bảo an toàn cho trẻ trong cơ sở GDMN
Những khuyến nghị được hội thảo đưa ra là: Thực hiện nghiêm túc Thông tư số 13/2010/TT-BGDĐT; xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, môi trường “học bằng chơi” cho trẻ tại trường, lớp mầm non, đảm bảo an toàn tuyệt đối về thể chất và tinh thần cho trẻ.
Kiểm soát chặt chẽ nguồn thực phẩm và thực hiện nghiêm các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm trong các bếp ăn tại các cơ sở GDMN.
Ngành Giáo dục phối hợp với chính quyền địa phương và các tổ chức, ban, ngành liên quan, tổ chức thanh tra, kiểm tra (thường xuyên, đột xuất) hoạt động của các cơ sở GDMN, đặc biệt là các nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập tư thục trên địa bàn; kịp thời phát hiện, chỉ đạo khắc phục những yếu tố nguy cơ gây mất an toàn đối với trẻ. Xử lí nghiêm những cơ sở GDMN để xảy ra tình trạng mất an toàn đối với trẻ.
Tăng cường bồi dưỡng, nâng cao ý thức trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp, tình yêu thương trẻ trong đội ngũ GV và CBQL; có biện pháp giảm áp lực làm việc cho GVMN, thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ GVMN.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, kĩ năng chăm sóc, giáo dục trẻ, phòng tránh tai nạn thương tích cho người chăm sóc trẻ, các bậc cha mẹ và cộng đồng.
cơ sở đào tạo GVMN cần rà soát, đổi mới chương trình đào tạo GVMN, chú trọng giáo dục đạo đức, kỹ năng nghề nghiệp cho sinh viên trong cơ sở đào tạo; quản lý chặt chẽ các cơ sở đào tạo giáo viên mầm non, đảm bảo đầu ra có chất lượng.