Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa nhà khoa học với các doanh nghiệp
*TS có thể chia sẻ cảm xúc của mình khi được tôn vinh là 1 trong 10 gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu năm 2019?
- Tôi rất vinh dự và xúc động khi nhận được giải thưởng gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu, đây là một phần thưởng cao quý và rất ý nghĩa đối với tôi. Giải thưởng thuộc lĩnh vực lao động sáng tạo sẽ là lời nhắc nhở và cũng là động lực để tôi tiếp tục cố gắng hơn nữa trong hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đồng thời để tôi có sự hợp tác chặt chẽ hơn nữa với các doanh nghiệp và các đối tác để ứng dụng những kết quả nghiên cứu khoa học vào đời sống.
* Niềm vinh dự này có được là nhờ sự nỗ lực không ngừng của TS trong lĩnh vực lao động sáng tạo, phát triển kinh tế. TS có thể nói rõ hơn về 3 bằng độc quyền sáng chế được triển khai trong năm 2019 của mình?
- Những nghiên của tôi chủ yếu tập trung nhiều vào giải pháp tản nhiệt cho linh kiện và thiết bị điện tử trong đó có đèn LED. Hiện nay đèn LED ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong chiếu sáng nói chung và chiếu sáng công cộng nói riêng bởi so với đèn compact và các loại đèn truyền thống, nó giúp tiết kiệm điện năng, đạt hiệu quả chiếu sáng cao hơn, lại thân thiện với môi trường. Tuy nhiên trong chiếu sáng công cộng, khi nâng cấp đèn đường lên đèn LED, chúng ta phải bỏ đi toàn bộ hệ thống đèn chiếu sáng theo công nghệ cũ và thay bằng đèn LED mới nên chi phí sẽ tăng, đồng thời gây ra lãng phí khi phải bỏ đi hệ thống đèn chiếu sáng cũ. Vì vậy, chúng tôi đã nghiên cứu chế tạo sản phẩm module đèn LED để có thể lắp một cách linh hoạt vào các bộ đèn cũ để nâng cấp thành đèn LED, đảm bảo khả năng đưa toàn bộ nhiệt lượng từ chip LED ra ngoài bằng chất lỏng chứa thành phần nano, giúp nâng cao tuổi thọ và hiệu suất phát quang cho đèn LED. Về hiệu quả kinh tế, sản phẩm tận dụng được bộ đèn chiếu sáng cũ nên có thể góp phần giảm chi phí đầu tư so với việc thay thế cả bộ bóng đèn cũ bằng đèn LED mới. Sản phẩm này được bảo hộ bởi bằng độc quyền sáng chế “Môđun đèn LED tản nhiệt bằng chất lỏng” và hiện được Công ty TNHH Khoa học và Công nghệ Minh Quang và Nhà máy nhôm Đông Anh ứng dụng trong sản xuất thử nghiệm và đã được áp dụng chiếu sáng tại một số địa điểm.
Bên cạnh đó, chúng tôi đã nghiên cứu phát triển sản phẩm kem tản nhiệt nano được bảo hộ theo bằng độc quyền sáng chế “Quy trình chế tạo kem tản nhiệt nền silicon chứa thành phần Graphene”. Với hiệu quả tản nhiệt tốt, giúp giảm nhiệt độ, nâng cao độ bền, tuổi thọ và sự ổn định cho đèn LED, sản phẩm kem tản nhiệt nano đã được Công ty TNHH Công nghệ và Xúc tiến thương mại Haledco ứng dụng vào một số sản phẩm đèn LED của doanh nghiệp. Ngoài ra, bằng độc quyền sáng chế “Bóng đèn LED tản nhiệt bằng chất lỏng tự đối lưu” với giải pháp sử dụng chất lỏng tản nhiệt giúp giảm nhiệt độ của các bóng đèn LED xuống 10 - 15oC so với phương pháp thông thường nên cũng đang được Công ty TNHH Công nghệ và Xúc tiến thương mại Haledco kết hợp để chế tạo và thương mại hóa sản phẩm.
* Việc ứng dụng sản phẩm từ đề tài của một nghiên cứu đến ứng dụng không phải là chuyện dễ dàng, vì sao TS lại thuyết phục được các doanh nghiệp hợp tác sản xuất các sản phẩm mới như vậy?
- Phương châm của chúng tôi là để có thể ứng dụng các kết quả nghiên cứu khoa học thì cần phải có sự kết hợp tốt giữa nhà khoa học với các doanh nghiệp. Do vậy trước hết, chúng tôi phải thật chủ động, không theo phương án đợi doanh nghiệp tìm đến nhà khoa học, mà theo cách các nhà khoa học phải chủ động hơn trong việc tìm kiếm, trao đổi và hợp tác với doanh nghiệp.
Việc nhà khoa học chủ động kết hợp với doanh nghiệp sẽ giúp mở rộng thêm nhiều mối quan hệ hợp tác, nắm bắt các thông tin, nhu cầu thị trường, qua đó mở ra nhiều cơ hội hợp tác để triển khai ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học. Thứ hai là thay đổi cách nhìn nhận, chúng tôi coi kết quả nghiên cứu được ứng dụng là điều rất quý giá với nhà khoa học, hơn nữa vì hợp tác nên phải có quan điểm là hai bên cùng đồng hành, cùng tiến lên, do vậy mà bên cạnh lợi ích của nhóm nhà khoa học thì cần phải quan tâm hơn nữa đến lợi ích và sự phát triển của doanh nghiệp, chính điều này đã giúp chúng tôi có được sự gắn bó và đồng hành của doanh nghiệp trong mọi hoạt động hợp tác nghiên cứu, thử nghiệm và ứng dụng sản phẩm. Nguyên tắc thứ ba là kiên trì trong nghiên cứu ứng dụng, vì chúng tôi biết rằng con đường nghiên cứu không phải lúc nào cũng bằng phẳng và luôn luôn có những khó khăn trong quá trình triển khai ứng dụng. Chẳng hạn có những nghiên cứu phải được thực hiện rất lâu và thử nghiệm rất nhiều lần cho đến khi đạt được kết quả như ý muốn, vì vậy kiên trì là một yếu tố quan trọng để đi đến thành công.
Luôn tự tin vào bản thân mình để vượt qua những khó khăn
* Được biết, mặc dù còn trẻ, Thắng đã có rất nhiều nghiên cứu được công bố trên các tạp chí quốc tế và các bằng độc quyền sáng chế, giải pháp hữu ích. Đồng thời cũng là gương mặt duy nhất được đề cử xét tặng giải trẻ Tạ Quang Bửu, giải dành cho các nhà khoa học độ tuổi dưới 35 (năm 2017), TS có thể chia sẻ về niềm đam mê nghiên cứu khoa học của mình?
- Có lẽ trong bất kỳ lĩnh vực nào sẽ đều không có kết quả tốt nếu như không có sự đam mê và trong hoạt động nghiên cứu khoa học cũng không ngoại lệ. Bản thân tôi từ khi học phổ thông đã rất đam mê với các môn học tự nhiên, và luôn có mơ ước trở thành một nhà khoa học. Trong quá trình học tập và nghiên cứu khoa học tôi đã từng gặp nhiều khó khăn, chẳng hạn có những lúc cuộc sống khó khăn với mức lương thấp, trong khi đó tôi nhận được nhiều lời đề nghị về làm việc ở những cơ quan khác với mức lương cao hơn, tuy nhiên tôi đã từ chối vì vẫn rất đam mê và quyết tâm theo đuổi việc nghiên cứu của mình. Đối với tôi được làm nghề khoa học, có những kết quả nghiên cứu mới, công trình công bố hay sáng tạo mới, mỗi một kết quả đó là một niềm vui của tôi. Tôi rất hài lòng với công việc nghiên cứu hiện tại và chắc chắn sẽ tiếp tục gắn bó với hoạt động nghiên cứu khoa học suốt quãng thời gian còn lại.
Lãnh đạo TP Hà Nội tuyên dương gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu
* Những khó khăn trong quá trình nghiên cứu và đâu là những yếu tố để TS có được thành công như ngày hôm nay?
- Trong hoạt động nghiên cứu khoa học luôn luôn gặp nhiều khó khăn, mỗi lúc có một khó khăn và có lẽ không khó khăn nào giống khó khăn nào cả. Tuy nhiên trong những lúc đó, bản thân tôi luôn tự nhủ và tin tưởng rằng ngoại trừ những vấn đề quá khó thì không có khó khăn nào là không có cách giải quyết. Do vậy điều quan trọng là hãy tiếp tục kiên trì, tiếp tục suy nghĩ để tìm cách giải quyết những vấn đề khoa học đang gặp phải. Việc cố gắng để tìm kiếm, suy nghĩ những cách này cách kia để tiếp cận giải quyết vấn đề chính là điều kiện và cơ hội tốt để phát huy hơn nữa những ý tưởng sáng tạo trong nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ.
* Học sinh, sinh viên hiện nay đã có cái nhìn và cách làm chủ động hơn với nghiên cứu khoa học. Theo TS, đâu là những yếu tố cần thiết khi bắt tay vào nghiên cứu khoa học và sáng tạo những cách làm mới?
- Tôi đánh giá rất cao việc các bạn học sinh, sinh viên chủ động trong hoạt động nghiên cứu khoa học. Với các bạn sinh viên thì môi trường nghiên cứu khoa học có nhiều thuận lợi do hiện nay hầu hết các trường đại học đều gắn liền với các hoạt động nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, đối với các bạn học sinh thì còn nhiều khó khăn trong hoạt động nghiên cứu. Ngoài một số trường THPT trực thuộc trường đại học và có điều kiện cơ sở vật chất tốt, hầu hết các trường còn lại vẫn còn thiếu về cơ sở vật chất cũng như tiềm lực để học sinh có thể chủ động thực hiện các hoạt động nghiên cứu khoa học.
Một điều đơn giản là khó có thể thực hiện tốt nghiên cứu nếu như không có trang thiết bị, vật tư, nguyên liệu và các điều kiện cần thiết khác (ngoại trừ những nghiên cứu mang tính lý thuyết). Tôi biết, để khắc phục điều này nhiều giáo viên và nhóm học sinh đã phải chủ động để có sự kết hợp với các trường đại học hoặc viện nghiên cứu. Tuy nhiên do chưa có cơ chế kết hợp ở cấp cao hơn nên phần nào có những khó khăn cho học sinh trong việc tiếp cận với các điều kiện nghiên cứu tại viện nghiên cứu / trường đại học.
Vì vậy, để đạt được hiệu quả tốt hơn, theo tôi điều quan trọng đầu tiên là các cơ quan cần tạo ra cơ chế hợp tác để có sự liên kết chặt chẽ hơn giữa các trường THPT với các viện/trường đại học để các em học sinh có điều kiện trong việc tham gia thực tập và những hoạt động nghiên cứu tại viện nghiên cứu /trường đại học, từ đó đạt được nhiều kết quả hơn nữa trong nghiên cứu khoa học.
* Và lời khuyên của TS dành cho các bạn trẻ muốn đi theo con đường nghiên cứu khoa học?
- Có thể nói nghiên cứu khoa học là con đường rất dài, dài là vì các bạn trẻ phải học nhiều hơn và lâu hơn so với đa số những ngành nghề khác. Do vậy các bạn hãy coi nghiên cứu khoa học như là một hành trình dài và hãy thật yêu quý hành trình đó. Các bạn cũng hãy luôn luôn tự tin vào bản thân mình để vượt qua những khó khăn trong suốt hành trình này để đưa ra nhiều ý tưởng sáng tạo mới. Chúc các bạn thành công và gặt hái nhiều thành quả trên con đường nghiên cứu khoa học của mình.
*Xin trân trọng cảm ơn TS!