Trong những năm gần đây, thực hiện mục tiêu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông theo định hướng phát triển năng lực, phẩm chất của người học, nhiều môn học, hoạt động giáo dục đã được đưa vào chương trình giáo dục nhà trường, trong đó có giáo dục STEM. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm mà UBND quận nhấn mạnh đối với ngành Giáo dục và Đào tạo năm học 2023-2024 là đẩy mạnh chuyển đổi số trong quá trình dạy và học, tổ chức hiệu quả các hoạt động giáo dục STEM nhằm thực hiện mục tiêu của Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Để góp phần chuyển hóa mục tiêu này thành hành động, Phòng Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo trường Tiểu học Lương Yên và trường Tiểu học Quỳnh Mai tổ chức sinh hoạt chuyên đề “Tổ chức hoạt động Giáo dục STEM cấp Tiểu học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018”.
Đến dự và chỉ đạo buổi sinh hoạt chuyên đề có TS. Tưởng Duy Hải, Th.s. Lê Thu Huyền - Giảng viên Đại học SPHN; đồng chí Cấn Văn Đa - Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo quận; các thầy cô giáo là CBQL và giáo viên cốt cán của các trường tiểu học trên địa bàn quận.
Để thực hiện có hiệu quả buổi sinh hoạt chuyên đề, trường Tiểu học Lương Yên và Tiểu học Quỳnh Mai đã tổ chức cho giáo viên nghiên cứu quy trình xây dựng và thiết kế hoạt động STEM, lựa chọn các bài học phù hợp dạy học theo định hướng STEM, phân công giáo viên soạn giảng và chuẩn bị chu đáo cơ sở vật chất để buổi sinh hoạt chuyên đề đạt hiệu quả cao nhất. Hai tiết dạy minh họa được thực hiện trong buổi sinh hoạt chuyên đề: Bài Làm kem siêu tốc (thuộc Chủ đề 4. Nhiệt độ - lớp 2) do cô giáo Nguyễn Quỳnh Hoa, Giáo viên Tiểu học Lương Yên thực hiện; Bài: Dân cư và các hoạt động sản xuất ở vùng Tây Nguyên do cô giáo Nguyễn Bích Phượng, giáo viên trường Tiểu học Quỳnh Mai thực hiện.
Một số hình ảnh hoạt động tại buổi sinh hoạtCác tiết học đã được các thày cô giáo về dự đánh giá rất cao. Tiến trình dạy học thể hiện rõ được vai trò và tính ưu việt của giáo dục STEM, các năng lực, phẩm chất của học sinh được hình thành, phát triển. Thông qua các hoạt động học tập, học sinh được cô giáo hướng dẫn đề xuất ý tưởng, khuyến khích thực hành và làm nhiều sản phẩm đa dạng, sáng tạo. Sau khi hoàn thành sản phẩm, học sinh sẽ cùng suy nghĩ cách trình bày, thuyết trình để sản phẩm của mình hấp dẫn, cuốn hút và thuyết phục thầy cô cùng bạn bè trong lớp. Qua đó giúp học sinh có sự tự tin, sáng tạo, rèn khả năng thuyết trình và tư duy phản biện khoa học.
Sau tiết dạy, các cán bộ quản lý và giáo viên đã trao đổi, chia sẻ về những kết quả ban đầu khi triển khai nội dung giáo dục STEM; những khó khăn, vướng mắc và những kinh nghiệm về công tác triển khai hoạt động giáo dục STEM tại các nhà trường.
Phát biểu trao đổi tại buổi sinh hoạt chuyên đề, TS. Tưởng Duy Hải chia sẻ: “Giáo dục STEM là phương pháp giáo dục chủ yếu dựa trên dạy học tích hợp, tạo cơ hội cho học sinh huy động, tổng hợp kiến thức, kĩ năng thuộc các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kĩ thuật và toán học để phát triển phẩm chất, năng lực và giải quyết hiệu quả các vấn đề trong thực tiễn cuộc sống. Việc tổ chức giáo dục STEM có thể theo các bài học tích hợp liên môn hay các hoạt động trải nghiệm STEM thông qua các câu lạc bộ, ngày hội STEM,… Đây là một trong những cách thức để triển khai hiệu quả chương trình giáo dục phổ thông mới với mục tiêu hình thành và phát triển phẩm chất, kĩ năng cho học sinh. Tuy nhiên, việc triển khai cụ thể các bài học cần sự linh hoạt, sáng tạo của các nhà trường, tùy theo điều kiện thực tế của từng địa phương, từng trường.”
TS. Tưởng Duy Hải phát biểu chia sẻ tại buổi sinh hoạtTS. Lê Thu Huyền nhấn mạnh: “STEM không phải là những gì quá cao siêu, lớn lao hay phải cần cơ sở vật chất hoành tráng, đồ sộ. Các trường có thể sử dụng vật tư, vật liệu dễ tìm, sẵn có đối với giáo viên và học sinh. Bộ cũng khuyến khích sử dụng các nguồn tài nguyên số bổ trợ, thí nghiệm ảo, mô phỏng, phần mềm, có thể dễ dàng truy cập sử dụng trong và ngoài lớp học để giúp học sinh chủ động trong học tập. Vì vậy giáo viên có thể linh hoạt vận dụng trong quá trình giảng dạy.”
Kết luận buổi sinh hoạt, đồng chí Cấn Văn Đa chỉ đạo các nhà trường tiếp tục nghiên cứu, bồi dưỡng giáo viên và tích cực vận dụng giáo dục STEM trong giảng dạy. Các nhà trường được chủ động lựa chọn nội dung chủ đề để đưa vào kế hoạch giáo dục của trường, trong đó cần chú trọng việc xây dựng và thực hiện các chủ đề, bài học STEM đối với một số môn học phù hợp nhằm phát huy tối đa tính tích cực, chủ động của học sinh trong quá trình tổ chức dạy học và nâng cao khả năng vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn nhằm phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh.
Buổi sinh hoạt chuyên đề đã giúp cho cán bộ quản lý và giáo viên quận Hai Bà Trưng nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò và ý nghĩa của giáo dục STEM trong trường học; thống nhất nội dung, phương pháp và các hình thức tổ chức thực hiện giáo dục STEM trong nhà trường; nắm chắc quy trình xây dựng và thiết kế bài học STEM phù hợp với lứa tuổi; cách thiết kế và tổ chức dạy học giúp cho học sinh nâng cao khả năng ứng dụng các kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề của cuộc sống, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu của Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018; đồng thời, nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý và giáo viên về việc tổ chức, quản lý, xây dựng và thực hiện dạy học theo phương thức giáo dục STEM